Katar, uzun süredir bölgedeki çatışmalarda kritik bir arabulucu konumunda. Hamas ile İsrail arasındaki görüşmelerde, esir takası süreçlerinde ve ateşkes masalarında Doha’nın masada olması, ülkenin diplomatik gücünü artırıyordu. Ancak İsrail’in doğrudan Doha’daki Hamas yetkililerinin toplantısını hedef aldığı saldırı, Katar’ın güvenilirliğini ve rolünü zedeledi. Bu durum, Katar’ın yalnızca tarafsız arabulucu imajını değil, aynı zamanda Batı dünyası ile kurduğu güven köprülerini de ciddi şekilde sarsıyor.

Trump döneminde Katar, ABD’ye büyük yatırım yaparak güvenlik garantileri aramıştı. Doha’daki ABD üssünün genişletilmesi, milyarlarca dolarlık silah alımları ve sembolik jestler, Trump yönetimi tarafından “koruma vaadi” ile karşılık bulmuştu. Trump sık sık Katar’ın güvenliğinin ABD tarafından sağlanacağını dile getirmişti. Ancak son saldırı, bu sözlerin sahada hiçbir karşılığı olmadığını kanıtladı.

İsrail’in saldırıya gerekçesi, Hamas liderlerinin Doha’da toplanarak mevcut ateşkes önerilerini tartışmalarıydı. Tel Aviv yönetimi, bu süreci baltalamak amacıyla toplantıyı doğrudan hedef aldı. Böylece İsrail, hem Hamas üzerindeki baskısını artırmayı hem de Katar’ın diplomatik etkinliğini sınırlamayı hedefledi. Bu hamle, İsrail’in bölgede sadece askeri yöntemlerle ilerlemeye kararlı olduğunun da bir göstergesi oldu.

Katar açısından bu saldırı iki yönlü sonuç doğurdu. Birincisi, ülkenin tarafsız arabulucu rolü ciddi şekilde zedelendi. Artık Katar’ın, çatışan tarafları aynı masada toplama kabiliyeti sorgulanıyor. İkinci olarak ise ABD ile kurulan güvenlik ortaklığı, Katar’ın beklentilerini karşılamaktan uzak kaldı. Bu durum, sadece Katar için değil, ABD’nin bölgedeki diğer müttefikleri için de düşündürücü. Çünkü bu saldırı, Washington’dan alınan güvence sözlerinin pratikte ne kadar kırılgan olabileceğini gösteriyor.

Uluslararası kamuoyu açısından ise mesele, yalnızca Katar’ın güvenliğiyle sınırlı değil. Olay, diplomatik müzakerelerin güvenilirliğini de hedef alıyor. Arabulucu ülkelerin doğrudan saldırıya uğraması, ileride yapılacak barış görüşmelerine katılacak aktörlerin güvenliğini sorgulatıyor. Bu da uzun vadede bölgesel istikrarı daha da kırılgan hale getiriyor.

İsrail’in Katar’a yönelik saldırısı yalnızca bir askeri operasyon değil, aynı zamanda uluslararası siyasette güven ilişkilerini sarsan bir dönüm noktası oldu. Trump’ın vaatleri boşa çıkarken, Katar’ın diplomatik rolü yara aldı. Bu gelişme, bölge ülkelerine bir kez daha sert güç ile diplomasi arasındaki dengesizliği hatırlatıyor.

The post İsrail’in Katar’a Saldırısı Trump’ın Güvence Sözlerini Boşa Çıkardı first appeared on TNT Haber.

İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy, BM Şartı’na atıfta bulunarak, “Çocuklar açlıkla mücadele ediyor, İsrail’in yardımı damla damla sunma yaklaşımı ise tüm dünyayı dehşete düşürüyor” sözlerini dile getirdi. Bu tutumunun, uluslararası toplumun ve BM normlarının ruhuna taban tabana aykırı olduğunu vurguladı.

Hükümetin buna ek olarak, “insani yardımın siyasi ya da askeri araç olarak kullanılmasına kesinlikle izin vermeyeceği” mesajı da net biçimde veriliyor. İngiltere, İsrail’in bu tutumunun kırmızı çizgi olduğunu ve uluslararası toplumla birlikte daha sert karşı tedbirler alabileceğini ima ediyor.

İngiltere yalnız değil: Nisan ayında İngiltere, Fransa ve Almanya, Gazze’ye yönelik ablukayı “tahammül edilemez” olarak nitelendirmiş; kısıtlamaların ivedilikle kaldırılmasını talep etmişlerdi. Ayrıca Temmuz ayı başında 25 ülkenin oluşturduğu bir grup, özellikle Gazze’de yardım dağıtım noktaları çevresinde hayatını kaybeden sivil can kayıplarına dikkat çekerek, İsrail’in “insani yardımı damla damla sunma” modelini ağır ifadelerle eleştirmiş; insani haklara saygı gösterilmesini, kısıtlamaların kaldırılmasını ve insani yardımın örgütler aracılığıyla sorunsuz ulaşmasını istemiştir.

Durumun vahameti devam ediyor: Bugün itibarıyla, Oxfam, Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Care ve benzeri 100’den fazla uluslararası yardım kuruluşu, İsrail’in yeni düzenleyici taleplerini “yardımı silahlaştırma” olarak tanımladı. Özellikle bağışçı listeleri ve Filistinli personel bilgilerine dair taleplerin, yardım faaliyetlerini tehlikeye attığını, personelin güvenliğini riske attığını ve yardımların engellenmesine bahane oluşturulduğunu belirttiler. Temmuz ayında 60’ın üzerinde yardım teslimatı İsrail tarafından engellenmiş; milyonlarca dolarlık gıda, ilaç ve hijyen malzemesi desteğinin Birleşik Krallık-Ürdün sınırıyla Mısır’da bekletildiği bildirildi.

Bunların ışığında, Birleşik Krallık şu adımları benimsiyor:

• Diplomatik baskının güçlendirilmesi: Yardım tedbirlerinin kaldırılması için hem İsrail’e hem de uluslararası platformlara baskı yapılması.
• İnsani girişimlere destek: Ürdün üzerinden Gazze’ye hava yoluyla acil yardım (airdrop) planı ve kritik durumda olan Filistinli çocukların tahliyesi gibi proaktif adımların atılması.
• Palestine devletini tanıma niyeti: Dışişleri Bakanı Lammy, BM Genel Kurulu’nun Eylül ayındaki oturumunda Birleşik Krallık’ın Filistin Devleti’ni tanıma yönünde somut adımlar atmayı değerlendirdiğini belirtti.
• İnsani yardım ortamının korunması: Yardım operasyonlarının güvenli ve tarafsız şekilde yürütülmesi, siyasi manipülasyonlardan arındırılması konusunda kararlılık sergileniyor.

İngiltere, Gazze’deki insani kriz karşısındaki konumunu net biçimde ortaya koyuyor: İsrail’in kısıtlamaları “derhal kaldırılmalı”, insani yardım siyasi ya da askeri hedefler için kullanılmamalı, ve uluslararası toplum bu konuda birlikte hareket etmeli. İngiltere, insani yaklaşıma dayalı, uluslararası hukukla uyumlu çözümleri destekliyor, hem yardım girişimlerinin hayata geçirilmesi hem de uzun vadeli barış ve güvenlik stratejileri açısından aktif rol üstleniyor.

The post İngiltere: Gazze’de Çocuklar Açlıkla Savaşıyor first appeared on TNT Haber.

Hürmüz Boğazı’nın Önemi
Hürmüz Boğazı, dünya petrol arzının yaklaşık %20’sinin taşındığı kritik bir deniz geçididir. Günde 18 milyon varil civarında petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) bu dar boğazdan geçmektedir. Basra Körfezi’ni Umman Denizi’ne bağlayan bu boğaz, dünya enerji güvenliğinin en stratejik noktalarından biri olarak kabul edilir. Boğazın kapanması durumunda küresel petrol ve LNG fiyatlarında ciddi artışların yaşanması kaçınılmazdır.

İran’ın Karar Süreci
İran Parlamentosu, 22 Haziran 2025 tarihinde Hürmüz Boğazı’nı kapatma yönünde resmi bir karar aldı. Bu hamle, ABD ve İsrail’in İran’ın nükleer altyapısına yönelik saldırılarının ardından geldi. Ancak kararın uygulanabilmesi için İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin de onayı gerekiyor. Bu durum, kararın pratikte hayata geçirilip geçirilmeyeceği konusunda bazı belirsizlikler yaratıyor.

İranlı Yetkililerin Açıklamaları
Parlamentoda konuşan İranlı vekiller, ülkenin hayati çıkarlarının tehdit altında olduğunu ve bu nedenle Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının meşru bir adım olduğunu savundu. Öte yandan İran yönetimi, bu hamlenin tam zamanlaması ve kapsamı konusunda diplomatik bir manevra alanı bırakmış görünüyor.

Uluslararası Tepkiler
Avrupa Birliği Dönem Başkanı Kaja Kallas, İran’ın bu girişimini “son derece tehlikeli” olarak niteledi. Kallas, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının küresel enerji güvenliğine ağır darbe vurabileceğini ve bölgesel çatışmaları tetikleyebileceğini belirtti. ABD ve müttefikleri ise boğazın açık tutulması için askeri seçenekleri de masada tutuyor.

Bölgesel Dinamikler
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması, sadece küresel petrol fiyatlarını değil, Körfez ülkelerinin ekonomilerini de doğrudan etkiler. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Kuveyt gibi ülkeler, ihracatlarının büyük bir kısmını bu güzergah üzerinden gerçekleştirmektedir. Bu ülkeler, İran’ın böyle bir adım atması durumunda karşılık vermeye hazır olduklarını defalarca dile getirdi.

Askeri Senaryolar
Askeri uzmanlara göre İran, Hürmüz Boğazı’nı kapatmak için çeşitli yöntemlere başvurabilir. Bunların başında deniz mayınları yerleştirmek, küçük hücum botlarıyla ticaret gemilerini taciz etmek ve bölgeye balistik füzeler konuşlandırmak geliyor. ABD 5. Filosu’nun bölgede hazır durumda bulunması, olası bir askeri çatışma riskini artırıyor.

Küresel Piyasa Etkileri
Hürmüz Boğazı’nın kapanması durumunda petrol fiyatlarının hızla 100–150 dolar bandına yükselebileceği öngörülüyor. Bu da dünya genelinde enerji maliyetlerinin artmasına, enflasyon baskılarının büyümesine ve ekonomik büyümenin yavaşlamasına yol açabilir. Özellikle enerji ithalatına bağımlı ülkeler bu durumdan olumsuz etkilenecektir.

Diplomatik Olasılıklar
Analistler, İran’ın bu kararı tamamen uygulayıp uygulamayacağı konusunda temkinli bir yaklaşım sergiliyor. Birçok uzmana göre İran, bu hamleyi ABD ve Batı dünyasına karşı bir pazarlık kozu olarak kullanmayı hedefliyor. Diplomatik çabalarla gerginliğin tırmanmadan yatıştırılması da olası senaryolar arasında.

İran’ın Ekonomik Hesapları
İran için de Hürmüz Boğazı’nı kapatmanın ciddi ekonomik maliyetleri olacaktır. Zira ülkenin petrol ihracatı da aynı güzergah üzerinden gerçekleşiyor. Boğazın kapanması, İran’ın zaten yaptırımlarla zor durumda olan ekonomisini daha da çıkmaza sokabilir.

İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi, sadece bir bölgesel kriz değil, küresel çapta sonuçlar doğurabilecek bir gelişme niteliği taşıyor. Önümüzdeki günlerde İran’ın bu kararı fiilen hayata geçirip geçirmeyeceği, uluslararası diplomasi ve askeri dengeler üzerinde belirleyici olacaktır. Küresel enerji güvenliği ve ekonomi açısından kritik bir dönemece girilmiş durumda.

The post İran’ın Hürmüz Boğazı hamlesi: Küresel enerji güvenliği için yeni bir kriz mi? first appeared on TNT Haber.